Tijdens mijn EVS-periode in Polen was Rusland nooit ver weg. Die nabijheid zat ‘m bijvoorbeeld in ons communistische flatgebouw, in de taal – Pools en Russisch zijn allebei Slavische talen – en in de (vele) feestjes met alcohol als brandstof.
En hoewel de Polacy duidelijk niet zaten te wachten op een volgende invasie (en terecht), voor ons versmolt alles wat we bijzonder en “typisch Oostblok” vonden langzaam maar zeker tot één brok liefde. Als dat wat ons opviel oorspronkelijk niet uit Polen kwam, maar uit Rusland… Ook goed, nie ma problemu. Het maakte ons niet zoveel uit: zolang we ons hoofd er maar over konden breken of er – in het beste geval – om konden lachen.
Zo krijg ik nog steeds een glimlach op mijn gezicht bij het nummer “Kalashnikov” van Goran Bregovic – een Serviër, maar goed, Russischer dan de Kalashnikov wordt het niet snel…
Hetzelfde geldt voor foto’s van slav squats, het merk Adidas en mannen die, met een fles bier in de hand, de slav squat doen in een trainingspak van Adidas.
Het opzoeken en delen van dit soort Oostblok-foto’s en -filmpjes is voor ons inmiddels vaste prik geworden. Deels uit nostalgie – het brengt herinneringen naar boven uit “die goeie ouwe tijd”, toen we allemaal nog in Polen woonden – en deels omdat we nu, duizenden kilometers van elkaar verwijderd, maar zelden in real life dingen met elkaar kunnen delen. Waar vrienden normaal gesproken met elkaar naar de film gaan, sturen wij via Facebook een berichtje: “Heb jij deze ‘Meanwhile in Russia’ al gezien?”.
‘Meanwhile in Russia’-filmpjes zijn precies dat: filmpjes over het gewone leven in Rusland. Hoewel, “gewoon”… Gewoon, zoals wij de Russen graag zien. De filmpjes zijn een aaneenschakeling van brute kracht, lage temperaturen, alcoholmisbruik en het soort creativiteit dat voortkomt uit een gebrek aan beter. En dat in combinaties die soms wonderbaarlijk goed uitvallen, en soms… niet.
Hoe dan ook: het blijft fascinerend.